Binnen NLP kennen we 3 posities van waaruit we kunnen waarnemen. We noemen deze posities de waarneemposities of perceptuele posities.
Eerste waarneempositie
We nemen de wereld waar door onze eigen zintuigen. Je ziet de wereld door je eigen ogen, je hoort geluiden door je eigen oren en je ervaart je eigen gevoelens. Je bent je volledig bewust van je eigen waarneming.
Tweede waarneempositie
We nemen de wereld waar door de zintuigen van een ander persoon, bijvoorbeeld je gesprekspartner. Je ziet, hoort en voelt wat de ander waarneemt. Je verplaatst je als het ware in de ander.
Derde waarneempositie
We nemen de wereld waar buiten onszelf én buiten de ander. Je overziet zowel jezelf als de ander. Deze positie wordt ook wel ‘metapositie’ genoemd. Op een afstand kijk je naar de totale omgeving inclusief jezelf en de ander(en). Je neemt waar buiten het gevoel van jezelf en de ander, dit geeft vooral overzicht.
Door een andere waarneempositie in te nemen krijgen we andere informatie. Als we vanuit meerdere posities kunnen waarnemen, zijn we flexibel in onze mogelijkheden en kunnen we onszelf optimaal feedback geven op ons eigen gedrag (communicatie).
In de 1ste positie ben je volledig geassocieerd (verbonden) met jezelf.
In de 2de positie ben je gedissocieerd van jezelf en geassocieerd in de ander.
In de 3de positie ben je totaal gedissocieerd van jezelf en de ander.